Λα Φοντέν, Ζαν ντε-

(Jean de La Fontaine, Σατό-Τιερί 1621 – Παρίσι 1695). Γάλλος συγγραφέας. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο κολέγιο της γαλλικής πόλης Ρεν, αλλά για πολλά χρόνια εξάσκησε το επάγγελμα του πατέρα του, ο οποίος ήταν επιθεωρητής δασών. Σύντομα εγκατέλειψε αυτή την εργασία και επιδόθηκε σε απερίσκεπτο και δαπανηρό τρόπο διαβίωσης, εκμεταλλευόμενος τη φιλοτεχνία εύπορων φίλων του. Ξεκίνησε τη λογοτεχνική του πορεία το 1654, δημοσιεύοντας το έργο Ο ευνούχος, μια μίμηση του Τερέντιου, ενώ το 1658 συνέθεσε το έργο Ο Άδωνις, μίμηση του Οβίδιου και του Μαρίνο. Το 1669 έγραψε τα Ερωτικά παιχνίδια της ψυχής και του έρωτα (Les amours de Psyche et de Cupidon), μυθιστόρημα σε πεζό και στίχους, όπου ο αρχαίος μύθος περιπλέκεται με περιγραφές του ανακτόρου των Βερσαλιών και αποδίδεται με τη μορφή του διαλόγου τεσσάρων φίλων. Στο απλοϊκό και εξεζητημένο ύφος αυτών των κειμένων (δευτερεύουσας σημασίας και αμφίβολης πατρότητας είναι η θεατρική παραγωγή του Λ.Φ.), προστέθηκαν σταδιακά ισχυρότερες εμπειρίες πνευματικής καλλιέργειας, αποκυήματα της προσεκτικής μελέτης των αρχαίων Ελλήνων και των Γάλλων και Ιταλών συγγραφέων του 16ου αι. Στο έργο του Διηγήματα και νουβέλες σε στίχους (Contes et Nouvelles en vers, 1664 και 1667-74) ο Λ.Φ., χρησιμοποιώντας ως πρότυπα τους Αριόστο και Βοκάκιο –όπως και τον Μαρό, τον Ραμπελέ, τα Fabliaux (γαλλικά λαϊκά διηγήματα) και τη μεσαιωνική διηγηματογραφία–, ανανέωσε αφηγηματικά τα παραδοσιακά ελευθέρια και αντικομφορμιστικά θέματα. Το 1668 εκδόθηκαν –αφιερωμένα στον Δελφίνο– τα πρώτα έξι βιβλία του έργου Μύθοι (Fables), όπου φαίνονται οι σαφείς επιρροές από τον Αίσωπο, τον Φαίδρο και άλλους νεότερους συνεχιστές τους. Η παιδαγωγική απλότητα των παραδοσιακών ιστοριών ζώων βοήθησε τον Λ.Φ. να προβάλλει στα κείμενά του εκφραστική σαφήνεια, χαρακτηριστικό που αντανακλά πρωτότυπη τέχνη. Η διατύπωση μιας γνωστής ηθικής λειτουργεί ως πρόσχημα, ιδίως στα έξι τελευταία βιβλία, όπου γίνονται πιο συχνές και πιο αυστηρές οι υπονοούμενες αναφορές στην κοινωνία και στην ιστορία. Ακόμα και η σχέση που παρουσιάζει μεταξύ του κόσμου των ζώων και του κόσμου των ανθρώπων είναι αντανάκλαση μιας αντίληψης ξένης προς τον άκαμπτο καρτεσιανό δυϊσμό ύλης και πνεύματος. Με το απαλλαγμένο από την ακαδημαϊκή καθαρολογία λεξιλόγιό τους, την αδιαφορία τους για τους συντακτικούς κανόνες, τη μεγάλη ζωηρότητα των ακανόνιστων στίχων (δηλαδή των στίχων των οποίων το μέτρο ποικίλλει συνεχώς και με μεγάλη ελευθερία), τα ψυχολογικά και παραστατικά ευρήματα της παρατήρησης, τη διεισδυτική κωμικότητα των αστείων επινοήσεων και την ποικιλία των τόνων, οι Μύθοι του Λ.Φ. εκπροσωπούν ένα εξαιρετικό δείγμα γαλλικής ποίησης του 17ου αι. Ο Γάλλος συγγραφέας Λα Φοντέν εμπνεύστηκε τα έμμετρα διηγήματά του από το «Δεκαήμερο» του Βοκάκιου· στη φωτογραφία, χαρακτικό από έκδοση που δημοσιεύτηκε το 1685. Πορτρέτο του Γάλλου συγγραφέα Ζαν ντε Λα Φοντέν, έργο του Νικολά ντε Λαρζιλιέρ (Μουσείο των Βερσαλιών).